15 Ekim 2014 Çarşamba

Paganlar ve Alkol Kültürü

Evet, ilginç bir konudan bahsedeceğiz bugün. Tüm semavi dinlerce yasaklanan alkolün Paganizmde ki yerine kısaca değineceğiz ve bununla beraber biraz genel kültür, biraz da insanlık tarihi hakkında fikir sahibi olacağız.

Öncelikle şunu söylemek gerekir ki bulunan ilk insana hoş hissettiren içki biradır. Tam olarak hangi ülke veya topluluk tarafından icat edildiği bilinmese de Babiller, Sümerler veya Mısırlıların bulunduğu çevreden ortaya çıktığı düşünülmektedir. Biranın icadı milattan önce 6000'li yıllara kadar uzanmaktadır. Peki bira nasıl bulunmuştur?

Bunu anlamak için biraz daha gerilere gitmemiz gerekiyor. İnsanların kabaca düşünürsek tarihlerinde üç şekil toplum vardır. İlkel toplum, barbar toplum, uygar toplum. Öncelikle bunların tanımlarına bakalım:

İlkel Toplum: İnsanların sınıflara ayrılmadığı, avcılık ve toplayıcılıkla uğraştığı dönem. İlkel toplumda yüksek sınıf insan diye bir şey yoktur. Sadece bir reis veya lider vardır. Onun haricinde herkes eşittir ve görevini yerine getirmekle yükümlüdür.

Barbar Toplum: Barbarlık günümüzde her ne kadar kafa kopartan, vahşi gibi anlamlarda kullanılsa da asıl anlamı yerleşik olmayan halk demektir. Yerleşik olmayan halk yaşamını sürdürmek için sürekli hayvancılık yapmak, yağmalamak ve seyahat etmek zorundadır.

Uygar Toplum: Yerleşik hayata geçmiş, tarım ile uğraşan, içlerinde sınıf sistemini oluşturmuş toplumdur. Bu toplum savaşçılıktan çok uzlaşmacı yaklaşım izler. Toplum içerisinde bir çok sözü geçen sınıf vardır. İnsanlar toprak sahibidir.

Barbar toplumlar ve Uygar toplumlar arasında hep bir savaş süregelmiştir. Batı Roma barbar topluluklar tarafından çok büyük darbeler almıştır. Roma kadar güçlü olmayan uygar toplumlar ise barbarlara haraç vererek onlardan korunmuştur. Yani uzlaşmacı tavır izlemiştir.

Peki, uygar toplumlarda tarım çok büyük yer kaplıyordu dedik. Tarım ile ne ortaya çıktı? Tarım insanlara ne gibi bir kolaylık sağladı? Neden hala barbar toplumlar yok? Nasıl tarım herkesin yerleşik hayata geçmesini sağladı? Çünkü yerleşik toplumların yiyecek sıkıntısı hiç olmuyordu. Tarım toplumları gelen barbar kavimlere istedikleri yiyeceği verseler bile hala kendilerine yetecek kadar yemekleri kalıyordu fakat barbar bir toplumun yemeği garanti değildi ve yaptıkları iş riskliydi. İşte bu noktada toplumlar birer birer yerleşik hayata geçti ve bunun sonucunda toplum yapısında değişiklikler oldu. Örneğin; eskiden yük olarak görülen çocuklar artık ek iş gücü olarak görülmeye başlandı ve bu yüzden aileler çocuk yapmaya başladılar. Ortalama yaşam süresi uzadı çünkü tarım riskli bir iş değildi. Eskiden genç ve fiziksel olarak güçlü olan kişiler değerliyken tarım devriminden sonra tecrübeli ve bitkiler hakkında bilgili kişiler değerli oldu.

İşte tam da bu sırada bira keşfedildi. Bira ilk bulunduğunda soğutulmadan, çorba gibi içiliyordu. Kralların ve Tanrıların nektarı olarak anılıyordu. Kişinin beynine yaptığı etkiden dolayı dini ritüellerde, kutlamalarda içiliyor ve tanrılar için kurulan sunaklarda adak olarak adanıyordu. Sümer mitolojisinde Gılgamış, Enkidu'yu (Enkidu vahşi bir insandır.) kabul etmeden önce ona ekmek yedirdiği (tarım ürünü ile besleme), yıkadığı (temizleme) ve bira içirdiği (kutsal içeceği içme) anlatılır. Bu ritüelden sonra Enkidu Gılgamış'ın insanlarından biri olarak kabul edilir.

Bu ritüelin bir benzeri günümüzde Hristiyanlar tarafından gerçekleştirilmektedir ve çıkış noktası da Gılgamış'ın bu hikayesidir. Bu ritüele "Efkaristiya" adı verilir. Hristiyanlar bu ritüelde ekmek yerler çünkü o İsa'nın bedenidir, şarap içerler çünkü o İsa'nın kanıdır ve İncil okurlar çünkü o İsa'nın sözüdür. Bu ritüel Hristiyanların Paganlardan çaldığı birçok şeyden sadece biridir.

Bira ile beraber şarap da Pagan kültüründe bir hayli değerli ve önemli bir içecektir. Yunan mitolojisinde şarap Tanrısı var desem belki bana inanmazsınız fakat ciddi ciddi böyle bir Tanrı var! Şarabın ilk kez bulunması milattan önce 5000'li yıllara dayanıyor. Yani şarap biradan 1000 yıl kadar sonra bulundu diyebiliriz. Şarap da aynı şekilde dini ritüellerde, eğlencelerde, sunaklarda tanrılara sunulmak ve misafirlere ikram etmek için kullanılıyordu.

Yunan mitolojisinde Dionysus  (Roma mitolojisinde Bacchus olarak anılır) şarap tanrısıdır. Bu dönemlerde şarabın ve biranın ritüellerde kullanılmasının sebebi muhtemelen zihni serbest bırakmasıdır. Biranın ve şarabın daha yaratıcı düşünmeye sebep olduğu bilim adamları tarafından da onaylanmıştır.

Umarım insanlık tarihi ve Pagan kültüründe alkolün kutsallığı hakkında bir fikir edinmişsinizdir. Fakat sakın unutmayın! Alkol, eğlencelerde ve ritüellerde içilmek veya Tanrı ve Tanrıçlara adak olarak sunulmak içindir! Alkollü araç kullanmak veya alkolü sürekli olarak tüketmek hem sizlere hem de çevrenize zarar verecektir. Şu da bir gerçektir ki kararında şarap kalbe, kararında bira ise böbreklere iyi gelmektedir. Bunları da aklınızın bir köşesinde bulundurun ve ona göre içki tüketin.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder